دیگ روغن داغ

دیگ روغن داغ (Hot Oil Boiler) – معرفی، عملکرد، مزایا و کاربردها

دیگ روغن داغ چیست؟

دیگ روغن داغ یک سیستم گرمایشی صنعتی است که از روغن حرارتی به‌جای آب یا بخار برای انتقال گرما استفاده می‌کند. این سیستم‌ها قادرند دمای بسیار بالایی (تا ۳۵۰ درجه سانتی‌گراد) را بدون افزایش فشار ایجاد کنند، که آن‌ها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای صنایعی تبدیل می‌کند که به گرمای یکنواخت و بدون خطرات فشار بالا نیاز دارند.

نحوه عملکرد دیگ روغن داغ

1. گرمایش روغن توسط مشعل – سوخت (گاز، گازوئیل یا مازوت) در مشعل می‌سوزد و گازهای داغ تولید می‌کند.
2. انتقال گرما به روغن حرارتی – گازهای داغ از داخل لوله‌های بویلر عبور کرده و گرمای خود را به روغن انتقال می‌دهند.
3. گردش روغن گرم در سیستم – روغن داغ توسط پمپ سیرکولاسیون به مبدل‌های حرارتی، ماشین‌آلات صنعتی یا سیستم‌های گرمایشی منتقل می‌شود.
4. خروج گازهای احتراقی از دودکش – گازهای داغ پس از انتقال انرژی از طریق دودکش خارج می‌شوند.
5. بازگشت روغن خنک‌شده به دیگ – روغن پس از انتقال گرما دوباره به دیگ بازمی‌گردد تا مجدداً گرم شود.

اجزای اصلی دیگ روغن داغ

1. مشعل (Burner): برای سوزاندن سوخت و تولید گرما.
2. کوره (Furnace): محل احتراق سوخت و تولید گازهای داغ.
3. لوله‌های کوئل (Coil Pipes): محل عبور روغن حرارتی که گرما را جذب می‌کند.
4. پمپ سیرکولاسیون (Circulation Pump): برای انتقال روغن داغ به سیستم‌های مورد نیاز.
5. منبع انبساط (Expansion Tank): برای تنظیم تغییرات حجم روغن در اثر حرارت.
6. دودکش (Chimney): برای خروج گازهای احتراقی.
7. سیستم‌های کنترل و ایمنی: شامل ترموستات، فشارسنج و حسگرهای دما و فشار.

مزایای دیگ روغن داغ

✅ ایجاد دمای بالا بدون فشار زیاد – برخلاف دیگ‌های بخار، دیگ روغن داغ می‌تواند تا ۳۵۰ درجه سانتی‌گراد کار کند بدون اینکه به فشار بالا نیاز داشته باشد.

✅ کاهش خطرات ناشی از بخار و فشار زیاد – ایمنی بیشتر نسبت به دیگ‌های بخار.

✅ عدم نیاز به تصفیه آب و سختی‌گیر – چون از روغن به‌جای آب استفاده می‌شود، مشکلاتی مانند رسوب‌گذاری و خوردگی وجود ندارد.

✅ کاهش هزینه‌های عملیاتی – راندمان بالا و کاهش مصرف انرژی.

✅ نگهداری آسان‌تر – عدم نیاز به کنترل مداوم کیفیت آب و فشار.

✅ توزیع یکنواخت گرما – انتقال حرارت یکنواخت به تجهیزات و فرآیندهای صنعتی.

معایب دیگ روغن داغ

❌ هزینه اولیه بالا – خرید و نصب دیگ روغن داغ نسبت به دیگ‌های آبگرم گران‌تر است.

❌ نیاز به روغن حرارتی با کیفیت بالا – استفاده از روغن‌های نامناسب می‌تواند باعث کاهش راندمان و افزایش هزینه‌های نگهداری شود.

❌ حساسیت به نشت روغن – هرگونه نشتی روغن داغ می‌تواند باعث ایجاد خطرات ایمنی شود.

❌ نیاز به تعویض دوره‌ای روغن حرارتی – روغن پس از مدتی کارایی خود را از دست می‌دهد و باید تعویض شود.

انواع دیگ روغن داغ

1. دیگ روغن داغ افقی (Horizontal Hot Oil Boiler)

• رایج‌ترین نوع بویلر روغن داغ
• طراحی افقی با کوئل‌های فشرده برای افزایش راندمان
• مناسب برای صنایع با نیاز به ظرفیت بالا

2. دیگ روغن داغ عمودی (Vertical Hot Oil Boiler)

• طراحی جمع‌وجور برای فضاهای کوچک
• راندمان بالا و هزینه نگهداری کمتر
• مناسب برای صنایع سبک و فضاهای محدود

3. دیگ روغن داغ کوئلی (Coil Type Hot Oil Boiler)

• دارای لوله‌های مارپیچ (کوئل) برای افزایش سطح انتقال حرارت
• کاهش مصرف سوخت و افزایش بازدهی
• مناسب برای کاربردهای خاص صنعتی

کاربردهای دیگ روغن داغ

✔ صنایع پتروشیمی و نفت و گاز – برای گرم کردن مخازن، فرآیندهای شیمیایی و پالایشگاهی.

✔ کارخانه‌های تولید آسفالت – تأمین گرما برای فرایندهای مخلوط‌سازی و تولید آسفالت.

✔ صنایع غذایی – استفاده در تولید شیرینی، روغن‌های خوراکی، لبنیات و کنسروسازی.

✔ صنایع داروسازی و شیمیایی – فرآیندهای خشک‌کردن، تبخیر و واکنش‌های شیمیایی.

✔ صنایع چوب و کاغذ – در خشک‌کن‌های صنعتی و ماشین‌آلات تولید کاغذ و MDF.

✔ صنایع رنگ و رزین – برای فرآیندهای پلیمریزاسیون و خشک‌کردن رنگ‌ها.

✔ نیروگاه‌های تولید برق – استفاده در سیستم‌های بازیافت حرارت.

مقایسه دیگ روغن داغ و دیگ بخار